Cuma, Mart 29, 2024
   
Yazı

KRİTİK VE ANALİTİK DÜŞÜNME (KAD) NEDİR, NEDEN GEREKLİDİR?

 

 

 

                       KAD NEDİR?

 

Kritik ve analitik düşŸünme (KAD) zihinsel işŸlevlerin kullanıldığŸı bilişŸsel bir aktivitedir.

Dikkat, hafıza, muhakeme, algılama ve çıkarsama yapma gibi bir dizi zihinsel surecin eşŸgüdüm içinde etkileşŸtiğŸi bir süreçler bütünüdür.

Seçme, kategorize etme, tümevarım, tümdengelme, mecaz, benzetme, ayrışŸtırma ve soyutlama gibi kritik ve analitik düşŸünmenin diğŸer bileşŸenlerinden de söz edebiliriz.

Günlük yaşŸantımızdaki olağŸan, sıradan, istemsiz, sistemsiz düşŸünmeden farklı; bilinçli, ilmi, hür düşŸünmedir.

 

 

                     KAD NEDEN GEREKLİDİR?

 

"Kendimizi, genç ya da ihtiyar, kadın ya da erkek ayırımı yapmadan, suni mazeretler üretmeden, her gün, her an eğŸitip, sürekli gelişŸtirmeliyiz.

Analitik ve kritik düşŸünmeyi öğŸreten kitapları alıp anlayarak okuyup, günlük hayatımızda tatbik etmeliyiz. Bugünden itibaren, daima ayarını doğŸru yola göre kontrol ve teftişŸ edip düzenleyeceğŸimiz, kişŸisel hayat planımızı yapmalıyız. Önce hakkı bilmeliyiz, o zaman kimin hak olduğŸunu anlarız. O adamın bu adamın peşŸinde koşŸmamalıyız. Bir takım şŸeylere körü körüne bağŸlanmamalıyız. Hür olmalı, tek başŸımıza da olsa kendimizi, dünya da kalmışŸ tek kişŸi olduğŸunu düşŸünerek, Haktan ayrılmadan, yapacaklarımızı kendimiz tespit etmeli ve yapmalıyız.

YetişŸmişŸ meslek erbabı insanların, münevverlerin, mütehassısların, eğŸiticilerin, tüccar ve sanayicilerin neticede aklı eren her iyi niyet sahibinin, dünya gidişŸatını yönlendirmeye çalışŸan sistem ve organizasyonları daha iyi tanıyıp politikalarını ve neticelerini hesap edebilmeleri için, kritik-analitik düşŸünmeyi öğŸrenmelerine destek olmamız lazım. GelişŸmeleri doğŸru değŸerlendirme ve anlama yeteneğŸi gelişŸtikçe iyi insanların dünya politikalarında daha aktif ve belirleyici rol almaları ve iyiliğŸi ön plana çıkarma fırsatları doğŸacaktır. Dolayısıyla herkes kendi işŸiyle meşŸgul olsun kavramını; iyiler, gidişŸatı kendi istikballeri açısından kavrayıp doğŸru olan yöne gelişŸmeleri yönlendirsin diye kampanyalar yapmamız lazım.

Bilgilerimizi, inançlarımızı, amellerimizi, düşŸünce, duygu ve kanaatlerimizi, davranışŸlarımızı, fikri ve ruhi yapımızı sağŸlam, sahih, ana kaynaklara uygun hale getirmeliyiz. Bu amaçla kendimizi sürekli sorgulamalıyız. Bilgi dağŸarcığŸımızı delillerle, ilmi dayanaklarla zenginleşŸtirmeliyiz. Her türlü hurafeden, bidatlerden, yozlaşŸmışŸ geleneklerden ve çağŸdaşŸ yanılgılardan, fitnelerden uzak durmalıyız. Böylece, sloganik düşŸünce ve söylem tarzından uzak, derinlikli bir düşŸünce bütünlüğŸü kazanabiliriz."

M. Nureddin COŞAN

 

 

 

"€œBizi ayaklarımıza baktırıp, bize tokat atmak isteyenlerin niyetini anlamak ve gereğŸini yapmaktır.€"

Muharrem Nureddin COŞAN

 

 

Kritik ve analitik düşŸünmeyi öğŸrenmede asıl amacın Allah c.c. rızasını kazanmak olduğŸunu bilmemiz, anlamamız lazım. Yoksa diğŸer amaçlarla yapılan "emr-i bil-maruf, nehy-i ani`l-münker" (İyiliğŸi emretmek, kötülükten sakındırmak) dahi olsa zaman içerisinde belki hedeften sapmamıza vesile olur diye düşŸünüyorum. Kuran-ı Kerim`de inancımız gereğŸi uygulamamız öngörülen hangi kural olursa olsun bunun tamamının Allah`ın rızasını kazanmak niyetiyle yapılması bana göre işŸin en önemli şŸartıdır. Ondan sonraki şŸeyler ikincil önem taşŸırlar.
                                                                                                                                                                                         M. NUREDDİN COŞAN
Allah rızası için yapılmayan amellerimizin, çalışŸmalarımızın yeniden gözden geçirilip Allah rızasına uygun hale dönüşŸtürülmesi gerekiyor.
                                                                                                                                                                                            M. Nureddin Coşan

 


 

Bilgi hazinedir. İnsanın bilgisinin miktarı ne kadar çok olursa, o bilgiyi fayda sağŸlamak niyetiyle kullanması ve o kullanma neticesinde verimi de o kadar artar.                                                                  

                                                                                                                                   M. Nureddin Coşan

 

 

 

Sevgi, bizim benimsediğŸimiz eğŸitim metodunun ana unsurlarından birisidir. Biz sevgi metodunu kullanarak insanlarla birikimimizi paylaşŸmayı tercih ediyoruz.          
                                                                                                                                         M.Nureddin Coşan

 
Bizim şŸu an uygulamak istediğŸimiz KAD metodu, netice itibariyle klasik yöntemlere ek olarak yaratıcımızı bulmak, O`nu sevmek, O`nun isteklerini yerine getirmeyi hayatımızın hedefi haline, gayesi haline dönüşŸtürmek olmalıdır. Allah rızasını kazanmada; tefekkürün yolunu açacak, feraset, basiret ve hikmete bizi taşŸıyacak bir yol ve metod olarak Kritik Analitik DüşŸünme sistemini hayat tarzı haline getirmeliyiz."
                                                                                                                                                       M. Nureddin Coşan
 


 

                         Akra Fm'’de Zinde BaşŸkanı Emin LJınar İle KAD€™ SöyleşŸisi

 
                                                       12 Ocak 2009

 

 

alt

AKRA FM'€™e konuk olan Zinde Sosyal GelişŸim DerneğŸi BaşŸkanı Emin LJınar, dünya ve ahiret mutluluğŸu için fertlerin Kritik Analitik DüşŸünme sistemini yaşŸam tarzı haline getirerek hayatını anlamlandırması gerektiğŸini belirterek, İki nefes arasındaki zamanda bile kulluk bilincini kaybetmeden Yaratıcımızı sevmeyi ve O€™nun isteklerini yerine getirmeyi hayatımızın gayesi haline getirmeliyiz€ dedi.

 

 

Emin LJınar, KAD sistematiğŸi çerçevesinde herkesin şŸu türden sorulara cevap araması gerektiğŸini vurguladı: Irak dün neden istila edildi? Bugün israil niçin Gazze’de Müslüman katliamı yapıyor?

Petrol fiyatları birkaç ayda 170 dolara nasıl çıktı, şŸimdi neden 40-50 dolarda?

Ekonomik kriz kimin icadı? Bu kriz kime zarar verdi, kim kazançlı çıktı?

Bu dünyaya niye geldik? YaşŸadığŸımız hayatın anlamı ne? Neden ölüm var? ֖lmemek elimizde değŸilse ölüme nasıl hazırlanmalıyız? İç dünyamızı mahveden hastalıklardan nasıl kurtuluruz? Mutlu ve dengeli bir hayat nasıl yaşŸanır? Hayat kılavuzumuz Kur'â™n ne diyor? Uygulayıcısı Hz. Peygamber (sas) nasıl yaşŸamışŸ?..

 

 Zinde Sosyal GelişŸim DerneğŸi€™nin hayata geçirdiğŸi projelerden olan Kritik Analitik DüşŸünme radyo programı, yeni yayın döneminde AKRA FM€™de devam ediyor.

 

Kritik Analitik DüşŸünme (KAD) radyo programında; €œDüşŸünmek nedir? DüşŸünmeyi etkileyen faktörler nelerdir? KAD sistematiğŸi ve yöntemleri€ gibi konular teorik olarak işŸleniyor, gündemdeki olaylar Kritik Analitik DüşŸünme sistematiğŸi çerçevesinde uzmanlarla değŸerlendiriliyor.

Kritik Analitik DüşŸünme becerisinin kazandırılması ile ilgili kitapların da ilerleyen dönemde tavsiye edileceğŸi program, KAD Platformu Koordinatörü Av. Taner Ürkmez€in ev sahipliğŸinde iki hafta bir cumartesi günleri saat 19.00’da radyo dinleyicileriyle buluşŸuyor. (Detaylı bilgi için www.akradyo.net )

KAD platformu programının bu haftaki konuğŸu, bir süre önce Avustralya€™ya seyahat eden ve Muharrem Nureddin CoşŸan Hocaefendi ile görüşŸmeler yapan Zinde Sosyal GelişŸim DerneğŸi Yönetim Kurulu BaşŸkanı Emin Çınar oldu.

Av. Taner ܜrkmez€™in, KAD sistematiğŸi nedir? sorusuna Zinde BaşŸkanı Emin Çınar, Avustralya ziyareti esnasında Muhterem Muharrem Nureddin CoşŸan Hocaefendi ile Kritik Analitik DüşŸünme sistematiğŸini detaylı şŸekilde konuşŸma imkânımız oldu. Bu görüşŸme esnasında gündeme gelen hususları, benim algılayabildiğŸim kadarıyla aktarmak ve paylaşŸmak isterim.Kritik Analitik DüşŸünme; sistemli bir şŸekilde düşŸünme becerisidir. Sistemli düşŸünme becerisini kazandığŸımızda ve düşŸünmeye başŸladığŸımızda; duyarsızlıktan kurtulup duyarlı hale geliriz. Pasiflikten kurtulur aktif hale geliriz. Olayları analiz ederek detayları görür, kritik ederek doğŸru sonuçları bulmaya çalışŸırız. Alternatifler gelişŸtirerek olayların bizi etkilemesini önler, her zaman doğŸruyu bulmaya çalışŸarak yanlışŸa düşŸmekten ve zarar görmekten kurtuluruz€ dedi.

Kritik analitik düşŸünme yaklaşŸımının kazanılmasıyla ilgili süreci İnsanlar cevaplarını bulmak zorunda oldukları problemlerle karşŸılaşŸtıklarında düşŸünmeye başŸlar ve bu düşŸünme süreci onları araşŸtırma yapmaya sevk eder. Yaptıkları araşŸtırma ise onların bilgilerinin artmasına sebep olur ve bu bilgiler de onları bilinçli hale getirir€ şŸeklinde açıklayan Zinde BaşŸkanı Emin LJınar, €œSözgelimi, son zamanlarda insanlar kaliteli, sağŸlıklı, hastalıklardan uzak bir hayat sürebilmek için sağŸlıklı yaşŸamanın sırlarını araşŸtırmaya başŸladı. Daha önceleri böyle bir arayışŸ içinde değŸillerdi. Kalp rahatsızlıkları, damar tıkanıklıkları, yüksek tansiyon, şŸeker hastalığŸı, çeşŸitli kanser türleri, obezite gibi hastalıklar insanları endişŸelendirmeye başŸladı. Bunlar, son zamanlarda gündeme getirilerek tartışŸılmaya başŸlandı. Artık bu hastalıklardan korunma yolları araşŸtırılıyor. Ve bir sağŸlıklı yaşŸam bilinci kendiliğŸinden oluşŸuyor. Bundan belki otuz sene önce sağŸlıklı yaşŸamı dikkate almazken şŸimdi nasıl bu konuda bilinçlendiyse insanlar, yakın zamanda Kritik Analitik DüşŸünme sistematiğŸinin de en az sağŸlıklı yaşŸam kadar önemli olduğŸunu anlayacaklar€ diye konuşŸtu.

AKRA FM'€™in program yapımcısı Av. Taner ܜrkmez€™in, €œİnsanoğŸlu, dünya hayatında daha iyi ve kaliteli yaşŸamak istediğŸinden dolayı sağŸlıklı yaşŸam bilinci oluşŸtu. SağŸlıklı düşŸünüp karar verebilmesi içinde KAD'€™ı öğŸrenmesi gerekiyor diyebilir miyiz?€ sorusu üzerine Zinde BaşŸkanı Emin Çınar şŸöyle konuşŸtu:

Kritik Analitik DüşŸünmeyi tarif ederken, düşŸünmeye başŸladığŸımızda duyarsızlıktan kurtulup duyarlı hale geliriz demişŸtik. İnsanlar nasıl bir hayat yaşŸadıklarını düşŸünmeye başŸladılar ve bu düşŸünce onları hayatları ile ilgili duyarlı hale getirdi. BildiğŸimiz gibi hayatımız, sadece dünya hayatı ile sınırlı değŸil, ölümle başŸlayan sonsuz bir hayat bizi bekliyor. Hem ayrıca insan, sadece etten, kemikten, kastan ve yağŸdan oluşŸmuyor. İnsanın hisleri, duyguları var. İç âlemi, kalbi ve ruhu var. SağŸlıklı bir hayat sürdürebilmesi esasen bu duyguların da sağŸlam kaynaktan beslenmesiyle mümkün olabilir. Stres, sıkıntı, sabırsızlık, hırs, kıskançlık gibi iç dünyamızı etkileyen hastalıklar, sağŸlıklı bir hayat sürmemizi engeller, üstelik bu hastalıklar sonsuz hayatımıza da zarar verir. İşŸte nasıl sağŸlıklı bir yaşŸam için üç beyaz zehirden; undan, tuzdan ve şŸekerden zararlı diye uzak duruyorsak. ‘Hidrojenize edilmişŸ yağŸlar damar tıkanıklıklarına sebep olup kalp krizi riski oluşŸturuyor’ bilinciyle bugün nasıl aldığŸımız bir ürünün etiketini kontrol ediyorsak, bu bilinç zamanla bizde nasıl oluşŸmuşŸ ise aynı şŸekilde bizim maneviyatımızı, ruhumuzu ve iç dünyamızı etkileyen zararlılardan da uzak durma bilinci hepimizde gelişŸmelidir.

Bu nedenle, muhterem M. Nureddin CoşŸan Hocamız, €˜SağŸlıklı yaşŸamın bugünün insanının gündemine gelmesi gibi, Kritik Analitik DüşŸünmenin (KAD) de belki en kısa zamanda tüm boyutlarıyla veya zaman içerisinde ortaya çıkacak olumlu tüm yönleriyle insanların gündemine taşŸınması bizim için önemli bir kazanım olacaktır’ifadesini kullanmaktadır.€

Av. Taner ܜrkmez€™in, €œİnsanların gündemine Kritik Analitik DüşŸünme (KAD) nasıl taşŸınabilir, bunun için neler yapmayı planlıyorsunuz?€ şŸeklindeki sorusu üzerine Emin LJınar,€œDüşŸünme ile ilgili birçok ayeti kerime ve hadisi şŸerif vardır. Muhterem Muharrem Nureddin CoşŸan Hocaefendi de €˜İnsanlar hayatlarını sorgulayarak anlamlandırmaya başŸladıklarında KAD sistemi bir hayat tarzı haline gelmeye başŸlayacaktır’ şŸeklinde yaklaşŸmaktadır.

Dünyaya niçin geldik, yaşŸadığŸımız hayatın anlamı ne, neden ölüm var, ölmemek elimizde mi, ne zaman öleceğŸiz, ölüme nasıl hazırlanmalıyız, iç dünyamızı mahveden hastalıklardan nasıl kurtuluruz, saadet ve huzur nerede, mutlu ve dengeli bir hayat nasıl yaşŸanır, hayat kılavuzumuz ne diyor, Uygulayıcısı nasıl yaşŸamışŸ, beden ve ruh nasıl durulup saadete ve huzura kavuşŸur?€™ gibi soruları insanlar kendilerine sormalı bilinçli bir şŸekilde bunların cevaplarını düşŸünmelidir. İşŸte biz değŸişŸik şŸekillerde bu tür sorularla insanları başŸ başŸa bırakmayı, onları düşŸünmeye zorlamayı ve bunu da kampanyalarla yapmayı düşŸünüyoruz. M. Nureddin CoşŸan Hocamız bu konuda, şžu an uygulamak istediğŸimiz Kritik Analitik DüşŸünme (KAD) metodu, netice itibariyle klasik yöntemlere ek olarak Yaratıcımızı bulmak, O€™nu sevmek, O€™nun isteklerini yerine getirmeyi hayatımızın hedefi haline, gayesi haline dönüşŸtürmek olmalıdır €ifadesi meseleyi özetlemektedir€ diye konuşŸtu.

Taner Ürkmez'€™in Dünya gidişŸatını yönlendirenler var, bu durumun Kritik Analitik DüşŸünme ile bağŸlantısı nasıl kurulabilir? sorusuna Emin LJınar, AKRA FM mikrofonlarından şŸu şŸekilde cevap verdi:

Hepimiz toplum içinde yaşŸayan fertleriz. YaşŸanan olaylar hayatımızın bir parçası ve her yönüyle bizi de ilgilendiriyor. Toplumsal olaylar var. Sosyal olaylar var. Hele çağŸımızda artık tüm dünya ile beraber bir etkileşŸim içindeyiz. Niçin birileri durmadan ortalığŸı karışŸtırıp duruyor? Irak’ta dün niçin istila edildi? Bugün israil niçin Müslüman katliamı yapıyor? PKK kimin için ne istiyor? Kuzey Irak’te neler oluyor? Petrol fiyatları birdenbire 170 dolara nasıl çıktı, şŸimdi neden 40-50 dolara indi? Ekonomik kriz kimin icadı? Bu kriz kime zarar verdi, kim kazandı? Bazı olaylar bizim isteğŸimizin dışŸında gelişŸiyor ve bize zarar veriyorsa bunlarla ilgili tespitlerimizi yapmamız lazım. Çünkü kaynaklarımız, zenginliklerimiz, varlıklarımız birileri tarafından biz farkında olmadan elimizden alınıyor. İşŸte bu noktada kaliteli düşŸünme dediğŸimiz, sistemli düşŸünme dediğŸimiz, yeteneğŸimiz devreye girmeli yani Kritik Analitik DüşŸünme (KAD) bizi doğŸru sonuçlara götürmeli, olayları lehimize yönlendirme fırsatı ve zamanı kazandırmalıdır. Bu bilinçle hareket ettiğŸimiz zaman, kontrolümüz dışŸında gelişŸen olayları fark ederek ulaşŸacağŸı sonucu önceden öngörebilir ve bu sayede gerekli önlemleri alabiliriz. Sebep ve sonuç ilişŸkisi kurarak gidişŸatın lehimize mi aleyhimize mi sonuçlanacağŸını tahmin edebiliriz. Aleyhimize sonuçlanacak gibiyse bunu faydaya çevirmeye çalışŸarak zararı azaltabiliriz. Lehimize sonuçlanacaksa faydayı artırıcı alternatifler gelişŸtirebiliriz. Olayın akışŸ süreci içinde muhtemel gelişŸmeleri tesbit ederek bu gelişŸmelere göre stratejiler oluşŸturabiliriz.

Kritik Analitik DüşŸünme (KAD) sistemi, hayatımızı etkileyecek sarsıntılardan, ön uyarı sistemleri gibi bizi uyarmalıdır. Bilinçaltı oluşŸumlar ve fiziki donelerle bunu otomatik olarak yapacak düzeye gelebilmemiz lazım.€

Taner ܜrkmez'€™in, Kritik Analitik DüşŸünme ile ilgili ne tür kampanyalar yapılmalı ki doğŸru ve faydalı sonuçlara ulaşŸabilelim? sorusu üzerine Zinde BaşŸkanı Emin Çınar şŸu bilgileri verdi:

€œKonuşŸmamızın bir bölümünde bahsettiğŸim gibi, dünyaya niçin geldik? YaşŸadığŸımız hayatın anlamı ne? Neden ölüm var? ֖lmemek elimizde değŸilse ölüme nasıl hazırlanmalıyız? İç dünyamızı mahveden hastalıklardan nasıl kurtuluruz?

Mutlu ve dengeli bir hayat nasıl yaşŸanır? Hayat kılavuzumuz Kur'’n ne diyor? Uygulayıcısı Hz. Peygamber (sas) nasıl yaşŸamışŸ? Beden ve ruh, nasıl durulup da saadete ve huzura kavuşŸur? İşŸte biz değŸişŸik şŸekillerde bu tür sorularla insanları başŸ başŸa bırakmayı, onları düşŸünmeye zorlamayı ve bunu da kampanyalarla yapmayı planlıyoruz. Ayrıca, insanların kontrolleri dışŸında gelişŸen, maddi kayıplara sebep olan, sağŸlıkları ile ilgili olumsuzluklar oluşŸturan ve onları manevi sıkıntılara sokan sebeplerle alakalı, doneler tesbit edip bu doneleri halkımızla paylaşŸarak kampanyalar yapacağŸız. Dünya ve ahiret hayatımız için KAD sistemini yaşŸam tarzı haline getirerek hayatımızı anlamlandırmalıyız.

Her anın çok kıymetli olduğŸunu unutmadan, iki nefes arasındaki zamanda bile kulluk bilincini kaybetmeden Yaratıcımızı sevmeyi ve O€™nun isteklerini yerine getirmeyi hayatımızın gayesi haline getirmeliyiz.

Bu önemli konuda Zinde Sosyal GelişŸim DerneğŸini temsilen beni davetinizden dolayıAKRA FM kurucuları başŸta olmak üzere tüm AKRA FM çalışŸanlarına ve tüm dinleyicilerine sevgi, saygı ve hürmetlerimi iletirken söyleşŸimizi Muharrem Nureddin CoşŸan Hocamızdan bir aktarımla bitirmek istiyorum:"€œAllah rızasını kazanmada; tefekkürün yolunu açacak, feraset, basiret ve hikmete bizi taşŸıyacak, bir yol ve metod olarak, Kritik Analitik DüşŸünme sistemini hayat tarzı haline getirmeliyiz."€

 

Kaynak: zinde.info